NR-Kurier
Ihre Internetzeitung für den Kreis Neuwied
Nachricht vom 01.02.2022
Region
En Schpetzname – bat es dat?
In der folgenden Mundart-Geschichte erläutert Reiner Bermel in Heimbach-Weiser Platt die Bedeutung und Herkunft von Spitznamen oder besser gesagt "Schpetznamen", die es laut Bermel bereits seit dem 17. Jahrhundert gibt und die oftmals bekannter sind als die amtlichen Familiennamen.
Rainer Bermel. Foto: privatNeuwied. Prost Näujoä Guido, odä soll esch bässä Hoppe odä Hoppeditz soon? Em aale Joä han me oos onnä annerem üwä de Schpetzname onnähaale on nau fezeele esch de Löüt, bat mä su geschwätzt hann. En oosem Heimbach-Weis woren on säin de Schpetzname wat ganz normales. Zoogegewe, fröhä mie bie höüt. Owä boo kümmt dat här?

Sait em 17. Jahonnet geft et die schonn. Üwä en Schpetzname kann me och Schpottname soon. Hä es en Ärsatzname füä dä rischdije Name fon Löüt on kümmt met goode odä schleschte Absischte tse schdann. Spetz hät me fröhä och met Felätzend en Febindung gebracht, owä dat es höüt nimmi su. Maistens würen Schpetzname aus Schärz fegewe. Oft säin de Bezaischnunge zooträffend on manschmoal och ausgefalle. Schpetzname säin häufesch bekanntä als dä rischtije Name fon Löüt on bläiwen üwä Generatsione erhaale. Mansch änä kännt annere Löüt och nuä met em Schpetzname on wääs net, bie die rischdesch höje.

Dä Name Hoppe, su sööt de Guido, kümmt dohär, wail säin Uma fädäleschä Saits, Hoppe, gehööscht hät. Annere Schpetzname, bie et Schässje (Jakob on Heinz-Werner Köfer) säin fom Beruf, däi woren Bäckä, abgelait. Odä boröm han se de Herbert Sonntag fom Flüühoff, Appel, genannt? Wail hä fröhä bäi Bleidts Pit, dä off de Hauptschtroos (Weiser Gass) en Kledälaade hat, met em Appel de Schaufänstäschäif ängeschmesse hät. Owä bie die maiste Schpetzname ännschdanne sain, dat wäs de Guido och net. On hä wäs schon fill üwä Heimbach-Weis.

On nau kommen e paar Schpetzname fon Heimbach-Weiser Löüt. Willi Hoffmann (Höpp), Karl Hoffmann (Just), August Heinrich (Bonse), Franz Dielentheis (Schoomaijä), de Bauerehoff on Schräinärei Zimmermann (Bunnewalldesch, Bunnewaldä), Joba Schäfer (Hachewöllem), de Brodä fom Klärsche (schöne Jim), Josef Meffert (Söös), Gardinen Höfer (Rümmelsche), Willi John (Riemsche), Garagen Hoffmann (Feez), Robert on Horst Bleidt (Butschi), Werner Sonntag (Schluppan), Horst Ley (Ho-a-ho), Jürgen Reuther (Hoke), Werner Caratiola (Fossemann), Reinhard Hoffmann (Wau), Guido Hoffmann (Hoppeditz), Karl Görg (Ackämann, hä hät Bäckä bäim Walter Ackermann gelied), Franz Neumann (Ömmes), Herbert Oberdries (Dimmon), Werner Preußiger (Kääs), Erwin Hartmann (Öön), Jürgen Thon (Batz), Erich Jakobs (Binnsche), Siska Wagner (Schwaademaache), Grabsteine Piotrowski (Fistäbank), Lehrer Solbach (Solai), Bäcker Schmitz (Bullschang), Erich Hillen (Lukese), Norbert Bleidt (Duescht), Dieter Blank (Schokkes), Jürgen Halfen (Plan, Joschi), Norbert Grüber (Schteis), Franz-Josef Kraus (Datzi). Dann gorf on gebt et noch de Muä, de Harras, et Aijäbusse Greta, et Bläschtrompet, de Dauf, de Möw, de Krolles, de Dilli, de Kloon, et Schnapsfränzje, de Schnork, de Bobby, de Dittes, de Dick, de Ammi, de Gandi, de Gadocha, et Männlain, et Häsje, de Tostä, de Hammä on, on, on. Esch kann se gar net all offzeele, sufill geft et. Owä, bie gesoot, et es schwär tse soon, bie de Schpetzname all ännschtanne sain. Offällesch es nuä, dat et mie Männä bie Fraue sain, die su en Name hann.

Jo, Hoppeditz, et wor widdä schön met diä on esch han fill gelied. Esch han de Löüt jo schonn fezeelt, dat diä de Fassenacht schwär am Härze läid. Owä su bie et därzait aussieht, gäät och düss Joä am Feilschedännsdaach kääne gruuse Zuch durch et Dorf. Wölle me hoffe, dat die Junge fom Komitee de rischdije Äntschaidunge füä oos Dorf träwe, bofonn esch och üwäzeuscht ben. Se hann et net ainfach on machen en goode Schopp, on dat net nuä en dä komije Coronazait. Dodroff en Lüdden, wüed nau de Waldemar soon. En dem Sinn „Oos kann käner“ on „Ömmer parat“. Tschö, Guido, bes zom nächste mo. (Reiner Bermel)
Nachricht vom 01.02.2022 www.nr-kurier.de